Odmienianie czasowników to inaczej koniugacja i polega na dopasowaniu bezokolicznikowej formy danego czasownika do określonego czasu. Zmiany, zwykle dokonywane za pomocą końcówek i słów pomocniczych, wyrażają kategorie gramatyczne związane z opisywanym działaniem lub stanem, takie jak osoba, liczba, czas, aspekt i tryb. Czasowniki są podzielone na kilka klas zgodnie z ich formą koniugacji i można im przypisać wzorce, aby pomóc w tworzeniu prawidłowych form.
Istnieją proste formy czasownika (np. ich mache, ich machte) i złożone formy, w których używa się czasownika posiłkowego (np. ich habe gemacht, ich werde machen).
W języku niemieckim jest w sumie 6 czasów. Dwa z nich są proste: czas teraźniejszy prosty (Präsens) i czas przeszły prosty (Präteritum). Pozostałe cztery czasy są złożone, czyli są to takie czasy, które łączą czasownik posiłkowy i formę bezokolicznika lub imiesłowu przeszłego czasownika głównego niosącego znaczenie. Czasy złożone obejmują czas przyszły prosty (Futur I), czas teraźniejszy dokonany (Perfekt), czas przeszły dokonany (Plusquamperfekt) i czas przyszły dokonany (Futur II).
... ...
Więcej informacji
Czas teraźniejszy prosty – Präsens
ich
lebe
du
lebst
er/sie/es
lebt
wir
leben
ihr
lebt
sie/Sie
leben
Czas przeszły prosty – Präteritum
ich
lebte
du
lebtest
er/sie/es
lebte
wir
lebten
ihr
lebtet
sie/Sie
lebten
Czas teraźniejszy dokonany – Perfekt
ich
habe gelebt
du
hast gelebt
er/sie/es
hat gelebt
wir
haben gelebt
ihr
habt gelebt
sie/Sie
haben gelebt
Czas przeszły dokonany – Plusquamperfekt
ich
hatte gelebt
du
hattest gelebt
er/sie/es
hatte gelebt
wir
hatten gelebt
ihr
hattet gelebt
sie/Sie
hatten gelebt
Czas przyszły prosty – Futur I
ich
werde leben
du
wirst leben
er/sie/es
wird leben
wir
werden leben
ihr
werdet leben
sie/Sie
werden leben
Czas przyszły dokonany – Futur II
ich
werde gelebt haben
du
wirst gelebt haben
er/sie/es
wird gelebt haben
wir
werden gelebt haben
ihr
werdet gelebt haben
sie/Sie
werden gelebt haben
Tryb łączący czasownika regularny czasownik [leben]
Tryb łączący (niem. konjunktiv, od późnołacińskiego modus coniunctivus, tłumaczone jako forma struktury zdania i wywodzące się od łacińskiego czasownika coniungere – łączyć).
Tryb łączący to specjalna forma czasownika, która zwykle wyraża, że działanie jest warunkowe lub hipotetyczne.
Wyraża możliwe, prawdopodobne, hipotetyczne, pożądane, przerażające lub konieczne działania (wskazując tym samym stosunek mówiącego do działania). Jest to forma używana do wyrażenia czegoś co się wyobraża, a co może się nigdy nie wydarzyć. Używa się jej, aby wypowiedź została odebrana jako subiektywna lub wyrażająca zwątpienie lub niepewność.
W języku niemieckim istnieje tryb łączący I i tryb łączący II.
Tryb łączący I obejmuje czas teraźniejszy (np. er sei, er habe) oraz przyszły prosty i dokonany.
Tryb łączący I zwykle wyraża czyjąś opinię, często mało prawdopodobną z punktu widzenia mówiącego (tryb oznajmujący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause ist. – Mówi, że nikogo nie ma w domu. X tryb łączący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause sei – Mówi, że (podobno) nikogo nie ma w domu).
Tryb łączący II obejmuje czas przeszły prosty (er wäre, er hätte) i czas przeszły dokonany.
... ...
Więcej informacji
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy prosty – Konjunktiv I
ich
lebe
du
lebest
er/sie/es
lebe
wir
leben
ihr
lebet
sie/Sie
leben
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy dokonany – Konjunktiv I
ich
habe gelebt
du
habest gelebt
er/sie/es
habe gelebt
wir
haben gelebt
ihr
habet gelebt
sie/Sie
haben gelebt
Tryb łączący I: Czas przyszły prosty – Konjunktiv I: Futur I
ich
werde leben
du
werdest leben
er/sie/es
werde leben
wir
werden leben
ihr
werdet leben
sie/Sie
werden leben
Tryb łączący I: Czas przyszły dokonany - Konjuktiv I: Futur II
ich
werde gelebt haben
du
werdest gelebt haben
er/sie/es
werde gelebt haben
wir
werden gelebt haben
ihr
werdet gelebt haben
sie/Sie
werden gelebt haben
Tryb łączący II: Czas przeszły prosty – Konjunktiv II: Präteritum
ich
lebte
du
lebtest
er/sie/es
lebte
wir
lebten
ihr
lebtet
sie/Sie
lebten
Tryb łączący II: Czas przeszły dokonany – Konjunktiv II: Plusquamperfekt
ich
hätte gelebt
du
hättest gelebt
er/sie/es
hätte gelebt
wir
hätten gelebt
ihr
hättet gelebt
sie/Sie
hätten gelebt
Tryb łączący II: Czas przyszły prosty – Konjunktiv II: Futur I
ich
würde leben
du
würdest leben
er/sie/es
würde leben
wir
würden leben
ihr
würdet leben
sie/Sie
würden leben
Tryb łączący II: Czas przyszły dokonany – Konjunktiv II: Futur II
ich
würde gelebt haben
du
würdest gelebt haben
er/sie/es
würde gelebt haben
wir
würden gelebt haben
ihr
würdet gelebt haben
sie/Sie
würden gelebt haben
Tryb rozkazujący (imperatywne) czasownikiregularny czasownik [leben]
Tryb rozkazujący (niem. imperativ, od łac. imperativus) to forma czasownika wyrażająca nakaz, prośbę lub zakaz. W wielu przypadkach użycie trybu rozkazującego może wydawać się nieuprzejme. Dlatego polecenie jest często wyrażane w bardziej uprzejmy sposób, przy użyciu innych środków gramatycznych.
... ...
Więcej informacji
Tryb rozkazujący – Imperativ
du
lebe; leb
ihr
lebt
Formy imiesłowowe (Partizip) czasownika regularny czasownik [leben]
Forma imiesłowowa (niem. partizip, od łac. participare – „brać udział”) to nieokreślona forma czasownika, której można używać na wiele sposobów:
tworzyć czasy złożone;
tworzyć stronę bierną;
jako przymiotnik;
jako alternatywa dla zdań podrzędnych (kondensatory zdań);