Odmienianie czasowników to inaczej koniugacja i polega na dopasowaniu bezokolicznikowej formy danego czasownika do określonego czasu. Zmiany, zwykle dokonywane za pomocą końcówek i słów pomocniczych, wyrażają kategorie gramatyczne związane z opisywanym działaniem lub stanem, takie jak osoba, liczba, czas, aspekt i tryb. Czasowniki są podzielone na kilka klas zgodnie z ich formą koniugacji i można im przypisać wzorce, aby pomóc w tworzeniu prawidłowych form.
Istnieją proste formy czasownika (np. ich mache, ich machte) i złożone formy, w których używa się czasownika posiłkowego (np. ich habe gemacht, ich werde machen).
W języku niemieckim jest w sumie 6 czasów. Dwa z nich są proste: czas teraźniejszy prosty (Präsens) i czas przeszły prosty (Präteritum). Pozostałe cztery czasy są złożone, czyli są to takie czasy, które łączą czasownik posiłkowy i formę bezokolicznika lub imiesłowu przeszłego czasownika głównego niosącego znaczenie. Czasy złożone obejmują czas przyszły prosty (Futur I), czas teraźniejszy dokonany (Perfekt), czas przeszły dokonany (Plusquamperfekt) i czas przyszły dokonany (Futur II).
... ...
Więcej informacji
Czas teraźniejszy prosty – Präsens
ich
stehe auf
du
stehst auf
er/sie/es
steht auf
wir
stehen auf
ihr
steht auf
sie/Sie
stehen auf
Czas przeszły prosty – Präteritum
ich
stand auf
du
standest auf; standst auf
er/sie/es
stand auf
wir
standen auf
ihr
standet auf
sie/Sie
standen auf
Czas teraźniejszy dokonany – Perfekt
ich
bin aufgestanden
du
bist aufgestanden
er/sie/es
ist aufgestanden
wir
sind aufgestanden
ihr
seid aufgestanden
sie/Sie
sind aufgestanden
Czas przeszły dokonany – Plusquamperfekt
ich
war aufgestanden
du
warst aufgestanden
er/sie/es
war aufgestanden
wir
waren aufgestanden
ihr
wart aufgestanden
sie/Sie
waren aufgestanden
Czas przyszły prosty – Futur I
ich
werde aufstehen
du
wirst aufstehen
er/sie/es
wird aufstehen
wir
werden aufstehen
ihr
werdet aufstehen
sie/Sie
werden aufstehen
Czas przyszły dokonany – Futur II
ich
werde aufgestanden sein
du
wirst aufgestanden sein
er/sie/es
wird aufgestanden sein
wir
werden aufgestanden sein
ihr
werdet aufgestanden sein
sie/Sie
werden aufgestanden sein
Tryb łączący czasownika regularny czasownik [aufstehen]
Tryb łączący (niem. konjunktiv, od późnołacińskiego modus coniunctivus, tłumaczone jako forma struktury zdania i wywodzące się od łacińskiego czasownika coniungere – łączyć).
Tryb łączący to specjalna forma czasownika, która zwykle wyraża, że działanie jest warunkowe lub hipotetyczne.
Wyraża możliwe, prawdopodobne, hipotetyczne, pożądane, przerażające lub konieczne działania (wskazując tym samym stosunek mówiącego do działania). Jest to forma używana do wyrażenia czegoś co się wyobraża, a co może się nigdy nie wydarzyć. Używa się jej, aby wypowiedź została odebrana jako subiektywna lub wyrażająca zwątpienie lub niepewność.
W języku niemieckim istnieje tryb łączący I i tryb łączący II.
Tryb łączący I obejmuje czas teraźniejszy (np. er sei, er habe) oraz przyszły prosty i dokonany.
Tryb łączący I zwykle wyraża czyjąś opinię, często mało prawdopodobną z punktu widzenia mówiącego (tryb oznajmujący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause ist. – Mówi, że nikogo nie ma w domu. X tryb łączący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause sei – Mówi, że (podobno) nikogo nie ma w domu).
Tryb łączący II obejmuje czas przeszły prosty (er wäre, er hätte) i czas przeszły dokonany.
... ...
Więcej informacji
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy prosty – Konjunktiv I
ich
stehe auf
du
stehest auf
er/sie/es
stehe auf
wir
stehen auf
ihr
stehet auf
sie/Sie
stehen auf
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy dokonany – Konjunktiv I
ich
sei aufgestanden
du
seiest aufgestanden; seist aufgestanden
er/sie/es
sei aufgestanden
wir
seien aufgestanden
ihr
seiet aufgestanden
sie/Sie
seien aufgestanden
Tryb łączący I: Czas przyszły prosty – Konjunktiv I: Futur I
ich
werde aufstehen
du
werdest aufstehen
er/sie/es
werde aufstehen
wir
werden aufstehen
ihr
werdet aufstehen
sie/Sie
werden aufstehen
Tryb łączący I: Czas przyszły dokonany - Konjuktiv I: Futur II
ich
werde aufgestanden sein
du
werdest aufgestanden sein
er/sie/es
werde aufgestanden sein
wir
werden aufgestanden sein
ihr
werdet aufgestanden sein
sie/Sie
werden aufgestanden sein
Tryb łączący II: Czas przeszły prosty – Konjunktiv II: Präteritum
ich
stünde auf; stände auf
du
stündest auf; ständest auf
er/sie/es
stünde auf; stände auf
wir
stünden auf; ständen auf
ihr
stündet auf; ständet auf
sie/Sie
stünden auf; ständen auf
Tryb łączący II: Czas przeszły dokonany – Konjunktiv II: Plusquamperfekt
ich
wäre aufgestanden
du
wärest aufgestanden
er/sie/es
wäre aufgestanden
wir
wären aufgestanden
ihr
wäret aufgestanden
sie/Sie
wären aufgestanden
Tryb łączący II: Czas przyszły prosty – Konjunktiv II: Futur I
ich
würde aufstehen
du
würdest aufstehen
er/sie/es
würde aufstehen
wir
würden aufstehen
ihr
würdet aufstehen
sie/Sie
würden aufstehen
Tryb łączący II: Czas przyszły dokonany – Konjunktiv II: Futur II
ich
würde aufgestanden sein
du
würdest aufgestanden sein
er/sie/es
würde aufgestanden sein
wir
würden aufgestanden sein
ihr
würdet aufgestanden sein
sie/Sie
würden aufgestanden sein
Tryb rozkazujący (imperatywne) czasownikiregularny czasownik [aufstehen]
Tryb rozkazujący (niem. imperativ, od łac. imperativus) to forma czasownika wyrażająca nakaz, prośbę lub zakaz. W wielu przypadkach użycie trybu rozkazującego może wydawać się nieuprzejme. Dlatego polecenie jest często wyrażane w bardziej uprzejmy sposób, przy użyciu innych środków gramatycznych.
... ...
Więcej informacji
Tryb rozkazujący – Imperativ
du
stehe auf; steh auf
ihr
steht auf
Formy imiesłowowe (Partizip) czasownika regularny czasownik [aufstehen]
Forma imiesłowowa (niem. partizip, od łac. participare – „brać udział”) to nieokreślona forma czasownika, której można używać na wiele sposobów:
tworzyć czasy złożone;
tworzyć stronę bierną;
jako przymiotnik;
jako alternatywa dla zdań podrzędnych (kondensatory zdań);