Odmienianie czasowników to inaczej koniugacja i polega na dopasowaniu bezokolicznikowej formy danego czasownika do określonego czasu. Zmiany, zwykle dokonywane za pomocą końcówek i słów pomocniczych, wyrażają kategorie gramatyczne związane z opisywanym działaniem lub stanem, takie jak osoba, liczba, czas, aspekt i tryb. Czasowniki są podzielone na kilka klas zgodnie z ich formą koniugacji i można im przypisać wzorce, aby pomóc w tworzeniu prawidłowych form.
Istnieją proste formy czasownika (np. ich mache, ich machte) i złożone formy, w których używa się czasownika posiłkowego (np. ich habe gemacht, ich werde machen).
W języku niemieckim jest w sumie 6 czasów. Dwa z nich są proste: czas teraźniejszy prosty (Präsens) i czas przeszły prosty (Präteritum). Pozostałe cztery czasy są złożone, czyli są to takie czasy, które łączą czasownik posiłkowy i formę bezokolicznika lub imiesłowu przeszłego czasownika głównego niosącego znaczenie. Czasy złożone obejmują czas przyszły prosty (Futur I), czas teraźniejszy dokonany (Perfekt), czas przeszły dokonany (Plusquamperfekt) i czas przyszły dokonany (Futur II).
... ...
Więcej informacji
Czas teraźniejszy prosty – Präsens
ich
wache auf
du
wachst auf
er/sie/es
wacht auf
wir
wachen auf
ihr
wacht auf
sie/Sie
wachen auf
Czas przeszły prosty – Präteritum
ich
wachte auf
du
wachtest auf
er/sie/es
wachte auf
wir
wachten auf
ihr
wachtet auf
sie/Sie
wachten auf
Czas teraźniejszy dokonany – Perfekt
ich
bin aufgewacht
du
bist aufgewacht
er/sie/es
ist aufgewacht
wir
sind aufgewacht
ihr
seid aufgewacht
sie/Sie
sind aufgewacht
Czas przeszły dokonany – Plusquamperfekt
ich
war aufgewacht
du
warst aufgewacht
er/sie/es
war aufgewacht
wir
waren aufgewacht
ihr
wart aufgewacht
sie/Sie
waren aufgewacht
Czas przyszły prosty – Futur I
ich
werde aufwachen
du
wirst aufwachen
er/sie/es
wird aufwachen
wir
werden aufwachen
ihr
werdet aufwachen
sie/Sie
werden aufwachen
Czas przyszły dokonany – Futur II
ich
werde aufgewacht sein
du
wirst aufgewacht sein
er/sie/es
wird aufgewacht sein
wir
werden aufgewacht sein
ihr
werdet aufgewacht sein
sie/Sie
werden aufgewacht sein
Tryb łączący czasownika regularny czasownik [aufwachen]
Tryb łączący (niem. konjunktiv, od późnołacińskiego modus coniunctivus, tłumaczone jako forma struktury zdania i wywodzące się od łacińskiego czasownika coniungere – łączyć).
Tryb łączący to specjalna forma czasownika, która zwykle wyraża, że działanie jest warunkowe lub hipotetyczne.
Wyraża możliwe, prawdopodobne, hipotetyczne, pożądane, przerażające lub konieczne działania (wskazując tym samym stosunek mówiącego do działania). Jest to forma używana do wyrażenia czegoś co się wyobraża, a co może się nigdy nie wydarzyć. Używa się jej, aby wypowiedź została odebrana jako subiektywna lub wyrażająca zwątpienie lub niepewność.
W języku niemieckim istnieje tryb łączący I i tryb łączący II.
Tryb łączący I obejmuje czas teraźniejszy (np. er sei, er habe) oraz przyszły prosty i dokonany.
Tryb łączący I zwykle wyraża czyjąś opinię, często mało prawdopodobną z punktu widzenia mówiącego (tryb oznajmujący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause ist. – Mówi, że nikogo nie ma w domu. X tryb łączący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause sei – Mówi, że (podobno) nikogo nie ma w domu).
Tryb łączący II obejmuje czas przeszły prosty (er wäre, er hätte) i czas przeszły dokonany.
... ...
Więcej informacji
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy prosty – Konjunktiv I
ich
wache auf
du
wachest auf
er/sie/es
wache auf
wir
wachen auf
ihr
wachet auf
sie/Sie
wachen auf
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy dokonany – Konjunktiv I
ich
sei aufgewacht
du
seiest aufgewacht; seist aufgewacht
er/sie/es
sei aufgewacht
wir
seien aufgewacht
ihr
seiet aufgewacht
sie/Sie
seien aufgewacht
Tryb łączący I: Czas przyszły prosty – Konjunktiv I: Futur I
ich
werde aufwachen
du
werdest aufwachen
er/sie/es
werde aufwachen
wir
werden aufwachen
ihr
werdet aufwachen
sie/Sie
werden aufwachen
Tryb łączący I: Czas przyszły dokonany - Konjuktiv I: Futur II
ich
werde aufgewacht sein
du
werdest aufgewacht sein
er/sie/es
werde aufgewacht sein
wir
werden aufgewacht sein
ihr
werdet aufgewacht sein
sie/Sie
werden aufgewacht sein
Tryb łączący II: Czas przeszły prosty – Konjunktiv II: Präteritum
ich
wachte auf
du
wachtest auf
er/sie/es
wachte auf
wir
wachten auf
ihr
wachtet auf
sie/Sie
wachten auf
Tryb łączący II: Czas przeszły dokonany – Konjunktiv II: Plusquamperfekt
ich
wäre aufgewacht
du
wärest aufgewacht
er/sie/es
wäre aufgewacht
wir
wären aufgewacht
ihr
wäret aufgewacht
sie/Sie
wären aufgewacht
Tryb łączący II: Czas przyszły prosty – Konjunktiv II: Futur I
ich
würde aufwachen
du
würdest aufwachen
er/sie/es
würde aufwachen
wir
würden aufwachen
ihr
würdet aufwachen
sie/Sie
würden aufwachen
Tryb łączący II: Czas przyszły dokonany – Konjunktiv II: Futur II
ich
würde aufgewacht sein
du
würdest aufgewacht sein
er/sie/es
würde aufgewacht sein
wir
würden aufgewacht sein
ihr
würdet aufgewacht sein
sie/Sie
würden aufgewacht sein
Tryb rozkazujący (imperatywne) czasownikiregularny czasownik [aufwachen]
Tryb rozkazujący (niem. imperativ, od łac. imperativus) to forma czasownika wyrażająca nakaz, prośbę lub zakaz. W wielu przypadkach użycie trybu rozkazującego może wydawać się nieuprzejme. Dlatego polecenie jest często wyrażane w bardziej uprzejmy sposób, przy użyciu innych środków gramatycznych.
... ...
Więcej informacji
Tryb rozkazujący – Imperativ
du
wache auf; wach auf
ihr
wacht auf
Formy imiesłowowe (Partizip) czasownika regularny czasownik [aufwachen]
Forma imiesłowowa (niem. partizip, od łac. participare – „brać udział”) to nieokreślona forma czasownika, której można używać na wiele sposobów:
tworzyć czasy złożone;
tworzyć stronę bierną;
jako przymiotnik;
jako alternatywa dla zdań podrzędnych (kondensatory zdań);