Odmienianie czasowników to inaczej koniugacja i polega na dopasowaniu bezokolicznikowej formy danego czasownika do określonego czasu. Zmiany, zwykle dokonywane za pomocą końcówek i słów pomocniczych, wyrażają kategorie gramatyczne związane z opisywanym działaniem lub stanem, takie jak osoba, liczba, czas, aspekt i tryb. Czasowniki są podzielone na kilka klas zgodnie z ich formą koniugacji i można im przypisać wzorce, aby pomóc w tworzeniu prawidłowych form.
Istnieją proste formy czasownika (np. ich mache, ich machte) i złożone formy, w których używa się czasownika posiłkowego (np. ich habe gemacht, ich werde machen).
W języku niemieckim jest w sumie 6 czasów. Dwa z nich są proste: czas teraźniejszy prosty (Präsens) i czas przeszły prosty (Präteritum). Pozostałe cztery czasy są złożone, czyli są to takie czasy, które łączą czasownik posiłkowy i formę bezokolicznika lub imiesłowu przeszłego czasownika głównego niosącego znaczenie. Czasy złożone obejmują czas przyszły prosty (Futur I), czas teraźniejszy dokonany (Perfekt), czas przeszły dokonany (Plusquamperfekt) i czas przyszły dokonany (Futur II).
... ...
Więcej informacji
Czas teraźniejszy prosty – Präsens
ich
lehre
du
lehrst
er/sie/es
lehrt
wir
lehren
ihr
lehrt
sie/Sie
lehren
Czas przeszły prosty – Präteritum
ich
lehrte
du
lehrtest
er/sie/es
lehrte
wir
lehrten
ihr
lehrtet
sie/Sie
lehrten
Czas teraźniejszy dokonany – Perfekt
ich
habe gelehrt
du
hast gelehrt
er/sie/es
hat gelehrt
wir
haben gelehrt
ihr
habt gelehrt
sie/Sie
haben gelehrt
Czas przeszły dokonany – Plusquamperfekt
ich
hatte gelehrt
du
hattest gelehrt
er/sie/es
hatte gelehrt
wir
hatten gelehrt
ihr
hattet gelehrt
sie/Sie
hatten gelehrt
Czas przyszły prosty – Futur I
ich
werde lehren
du
wirst lehren
er/sie/es
wird lehren
wir
werden lehren
ihr
werdet lehren
sie/Sie
werden lehren
Czas przyszły dokonany – Futur II
ich
werde gelehrt haben
du
wirst gelehrt haben
er/sie/es
wird gelehrt haben
wir
werden gelehrt haben
ihr
werdet gelehrt haben
sie/Sie
werden gelehrt haben
Tryb łączący czasownika regularny czasownik [lehren]
Tryb łączący (niem. konjunktiv, od późnołacińskiego modus coniunctivus, tłumaczone jako forma struktury zdania i wywodzące się od łacińskiego czasownika coniungere – łączyć).
Tryb łączący to specjalna forma czasownika, która zwykle wyraża, że działanie jest warunkowe lub hipotetyczne.
Wyraża możliwe, prawdopodobne, hipotetyczne, pożądane, przerażające lub konieczne działania (wskazując tym samym stosunek mówiącego do działania). Jest to forma używana do wyrażenia czegoś co się wyobraża, a co może się nigdy nie wydarzyć. Używa się jej, aby wypowiedź została odebrana jako subiektywna lub wyrażająca zwątpienie lub niepewność.
W języku niemieckim istnieje tryb łączący I i tryb łączący II.
Tryb łączący I obejmuje czas teraźniejszy (np. er sei, er habe) oraz przyszły prosty i dokonany.
Tryb łączący I zwykle wyraża czyjąś opinię, często mało prawdopodobną z punktu widzenia mówiącego (tryb oznajmujący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause ist. – Mówi, że nikogo nie ma w domu. X tryb łączący w czasie teraźniejszym: Er sagt, dass niemand zu Hause sei – Mówi, że (podobno) nikogo nie ma w domu).
Tryb łączący II obejmuje czas przeszły prosty (er wäre, er hätte) i czas przeszły dokonany.
... ...
Więcej informacji
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy prosty – Konjunktiv I
ich
lehre
du
lehrest
er/sie/es
lehre
wir
lehren
ihr
lehret
sie/Sie
lehren
Tryb łączący I: Czas teraźniejszy dokonany – Konjunktiv I
ich
habe gelehrt
du
habest gelehrt
er/sie/es
habe gelehrt
wir
haben gelehrt
ihr
habet gelehrt
sie/Sie
haben gelehrt
Tryb łączący I: Czas przyszły prosty – Konjunktiv I: Futur I
ich
werde lehren
du
werdest lehren
er/sie/es
werde lehren
wir
werden lehren
ihr
werdet lehren
sie/Sie
werden lehren
Tryb łączący I: Czas przyszły dokonany - Konjuktiv I: Futur II
ich
werde gelehrt haben
du
werdest gelehrt haben
er/sie/es
werde gelehrt haben
wir
werden gelehrt haben
ihr
werdet gelehrt haben
sie/Sie
werden gelehrt haben
Tryb łączący II: Czas przeszły prosty – Konjunktiv II: Präteritum
ich
lehrte
du
lehrtest
er/sie/es
lehrte
wir
lehrten
ihr
lehrtet
sie/Sie
lehrten
Tryb łączący II: Czas przeszły dokonany – Konjunktiv II: Plusquamperfekt
ich
hätte gelehrt
du
hättest gelehrt
er/sie/es
hätte gelehrt
wir
hätten gelehrt
ihr
hättet gelehrt
sie/Sie
hätten gelehrt
Tryb łączący II: Czas przyszły prosty – Konjunktiv II: Futur I
ich
würde lehren
du
würdest lehren
er/sie/es
würde lehren
wir
würden lehren
ihr
würdet lehren
sie/Sie
würden lehren
Tryb łączący II: Czas przyszły dokonany – Konjunktiv II: Futur II
ich
würde gelehrt haben
du
würdest gelehrt haben
er/sie/es
würde gelehrt haben
wir
würden gelehrt haben
ihr
würdet gelehrt haben
sie/Sie
würden gelehrt haben
Tryb rozkazujący (imperatywne) czasownikiregularny czasownik [lehren]
Tryb rozkazujący (niem. imperativ, od łac. imperativus) to forma czasownika wyrażająca nakaz, prośbę lub zakaz. W wielu przypadkach użycie trybu rozkazującego może wydawać się nieuprzejme. Dlatego polecenie jest często wyrażane w bardziej uprzejmy sposób, przy użyciu innych środków gramatycznych.
... ...
Więcej informacji
Tryb rozkazujący – Imperativ
du
lehre; lehr
ihr
lehrt
Formy imiesłowowe (Partizip) czasownika regularny czasownik [lehren]
Forma imiesłowowa (niem. partizip, od łac. participare – „brać udział”) to nieokreślona forma czasownika, której można używać na wiele sposobów:
tworzyć czasy złożone;
tworzyć stronę bierną;
jako przymiotnik;
jako alternatywa dla zdań podrzędnych (kondensatory zdań);